«Δεν μπορώ να βγούμε απόψε. Έχω κανονίσει να μείνω μέσα. Μόνος μου», ετοιμάζεσαι να πεις. Αλλά κανείς δεν πρόκειται να το καταλάβει και να το σεβαστεί αυτό. Γι’ αυτό αυτολογοκρίνεσαι και σταματάς την πρότασή σου λίγο πιο νωρίς: «Δεν μπορώ να βγούμε απόψε. Έχω κανονίσει». Σ’ αυτό κανείς δεν μπορεί να σου πει τίποτα. Το να έχεις κανονίσει να βγεις είναι, βλέπεις, κοινωνικά αποδεκτό. Το να θες να μείνεις μόνος σου σημαίνει για πολλούς πως κάτι δεν πάει καθόλου καλά μ’ εσένα. Μόνοι τους θέλουν να μείνουν μόνο οι «άρρωστοι», οι «τρελοί», οι «επικίνδυνοι». Σάββατο βράδυ. Και, για μία ακόμη φορά, αποφάσισα να μείνω μέσα. Και αν κάποιοι με θεωρούν «άρρωστη» ή «τρελή» γι’ αυτό, δε με αφορά πια. Εγώ πλέον ξέρω τι είμαι. Μη γελαστείς: δεν ήταν εύκολο να φτάσω ως εδώ. Μου πήρε καιρό για να συνειδητοποιήσω πως δεν είναι κάτι κακό που πρέπει να με ανησυχεί και πως δεν χρειάζεται να προσπαθώ συνεχώς να το αλλάξω.
Είμαι εσωστρεφής και αποτελώ – για άλλη μια φορά- μειοψηφία. Είμαστε το 25% – 35% του πληθυσμού, λέει. Αν και δεν μπορούμε να έχουμε ένα ακριβές ποσοστό. Δεν είμαι σίγουρη για τον αριθμό. Εμένα κανείς δε με έχει ρωτήσει στο δρόμο αν είμαι εσωστρεφής ή εξωστρεφής, για να με μετρήσει και να με βάλει σε μια κατηγορία. Τα νούμερα εγώ δεν τα πιστεύω. Όπως και πολλά άλλα πράγματα.
Δεν είμαστε ντροπαλοί ούτε είναι ότι δε μας αρέσει να μιλάμε. Όταν δεν καταλαβαίνεις έναν άνθρωπο, θέλεις να του βάλεις μια ταμπέλα, μια ονομασία που να σε διευκολύνει εσένα. «Είσαι λιγομίλητη, ε;». «Βλέπω πως είσαι ντροπαλή». Ε, άμα το βλέπεις τόσο ξεκάθαρα εσύ, δεν μπορώ να κάνω και πολλά πράγματα. Δεν είμαι λιγομίλητη. Βασικά, αν αρχίσω να μιλάω για ένα θέμα που με απασχολεί, για κάτι που αγαπώ και παθιάζομαι, μιλάω ασταμάτητα χωρίς να πάρω ανάσα. Δε μιλάω, όμως, για να μιλήσω. Δε μ’ αρέσουν οι ψιλές κουβέντες. Δε με ενδιαφέρει να μιλήσουμε για τον καιρό ούτε να κουτσομπολέψουμε τους άλλους. Δε με ενδιαφέρει να γεμίσω τη σιωπή, αν δεν έχω κάτι σημαντικό να πω. Μια χαρά είναι η σιωπή, όπως είναι. Γιατί όλοι επιμένουν να τη γεμίζουν με παντελώς ανούσια πράγματα; Οι εσωστρεφείς άνθρωποι, όταν νιώθουν άνετα με τον άνθρωπο που έχουν δίπλα τους, μιλάνε συνεχώς, εκφράζονται αδιάκοπα. Με ανθρώπους που δεν έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη τους, ε, αυτό είναι ένα άλλο θέμα. Όταν δε μιλάω, είναι επειδή σε ακούω. Και δε βιάζομαι να πω κάτι. Γιατί ακούω για να σε καταλάβω, όχι για να σου απαντήσω και να ξεμπερδέψουμε κι οι δύο.
Δέκα η ώρα. Χτυπάει το τηλέφωνο. Και σήμερα δεν έχω όρεξη για πολλές κουβέντες. Μια από αυτές τις μέρες. Δεν είναι και καθημερινό φαινόμενο. Το κοιτάζω με την άκρη του ματιού μου κάπως αποδοκιμαστικά. Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί να με πάρει κάποιος τηλέφωνο από τη στιγμή που μπορεί να μου στείλει μήνυμα. Δε νιώθω καθόλου άνετα με το τηλέφωνο. Έχουμε σχέση αγάπης- μίσους. Στο τηλέφωνο μιλάω, συνήθως, με ανθρώπους που νιώθω πολύ κοντά μου. Ή, όταν πρόκειται για δουλειά. Ή, όταν βιαζόμαστε για να κανονιστεί κάτι. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, το μήνυμα είναι ό,τι πρέπει. Άσε που στα γραπτά είμαι σαφώς καλύτερη από τα προφορικά. Το αφήνω μέχρι να σταματήσει να χτυπάει. Περιμένω πέντε λεπτά και στέλνω μήνυμα: «Έλα, δεν το πρόλαβα. Τι κάνεις;». «Αμάν πια, σήκωσέ το καμιά φορά στην ώρα του». «Το είχα στο αθόρυβο. Τώρα το είδα. Τι τρέχει; Τι νέα;».
Σταμάτα να με κρίνεις. Όπως δεν κρίνω εγώ εσένα που είσαι τόσο εξωστρεφής, αν και δεν το καταλαβαίνω, σταμάτα να κρίνεις και εσύ εμένα. Από τότε που δέχτηκα την εσωστρέφειά μου ως μέρος αυτού που είμαι, την κατανόησα και την αγάπησα, από τότε που σταμάτησα να προσπαθώ να πηγαίνω ενάντια στη φύση μου και να είμαι κάποια άλλη εκδοχή του εαυτού μου. Από τότε. Από τότε που σταμάτησα να κρίνω εγώ τον εαυτό μου, απαιτώ και να μη με κρίνουν οι άλλοι. Αν με αγαπάς, με αγαπάς ολόκληρη. Η αποσπασματική αγάπη ουδέποτε με ενδιέφερε. Κι εγώ ολόκληρο σε αγαπάω. Σε αγαπάω ακόμα και με τα χαρακτηριστικά σου που μισώ.
Και κάνε υπομονή. Η ησυχία μου δεν κρατάει και πολύ. Αύριο θα τα πούμε από κοντά. Αλλά κάνε υπομονή. Βάλε τα δυνατά σου και μη με εγκαταλείψεις, επειδή αρνήθηκα να βγούμε για ποτό όρθιοι σε ένα στριμωγμένο πλήθος. Συνέχισε να με προσκαλείς για όσο καιρό θέλεις να με δεις. Την επόμενη φορά, μάλλον θα δεχθώ. Μη με κάνεις στην άκρη, επειδή δεν περνάμε πάντα καλά με τον ίδιο τρόπο. Περνάω πολύ καλά μόνη μου. Αυτό δε σημαίνει πως μου αρέσει να είμαι πάντα μόνη μου. Μου αρέσει να σκέφτομαι, να λύνω προβλήματα, να έχω γρίφους που θα με προβληματίσουν, να γράφω, να διαβάζω, να ονειρεύομαι, να ονειροπολώ. Όλα αυτά, όμως, που θα ανακαλύψω σε αυτή τη διαδικασία, θέλω να τα μοιραστώ μαζί σου. Γιατί τι σημασία έχει μια ανακάλυψη, αν δεν έχεις κανέναν να τη μοιραστείς; Σε έχω ανάγκη, γιατί έχω λίγους φίλους πολύ συνειδητά. Γιατί τις φιλίες μου τις σέβομαι και τις προσέχω πολύ. Γιατί οι φίλοι μου για εμένα είναι οικογένεια. Γι’ αυτό σου λέω: Κάνε υπομονή μαζί μου και μην τα παρατήσεις με την πρώτη.
Οι εσωστρεφείς άνθρωποι έχουν, συχνά, ένα χαρακτηριστικό: Όσο καιρό περνούν ανάμεσα σε πολλούς ανθρώπους, ομιλίες και φασαρία, άλλο τόσο χρόνο χρειάζονται να μείνουν μόνοι τους για να συνέλθουν και να φορτίσουν τις μπαταρίες τους. Προτιμούν να βγουν με έναν ή λίγους στενούς τους φίλους να πιουν έναν καφέ ή να πιουν ένα ποτήρι κρασί και να μιλήσουν παρά να πάνε σε μεγάλα πάρτι ή πολυσύχναστα μπαρ, όπου δε θα γνωρίζουν κανέναν και θα έχει πολλή φασαρία. Ο πολύς κόσμος για πολύ καιρό τους εξουθενώνει. Καμιά φορά νιώθω πως μόνο ο Καβάφης με καταλαβαίνει: «Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις, τούτο προσπάθησε τουλάχιστον όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου, μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες. Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την, γυρίζοντας συχνά κ’ εκθέτοντάς την στων σχέσεων και των συναναστροφών την καθημερινήν ανοησία, ως που να γίνει σα μια ξένη φορτική». Ο Καβάφης – είμαι σίγουρη- ήταν κι αυτός κάπως εσωστρεφής. Δε θα μπορούσε να το αφηγηθεί τόσο σωστά, αν δεν το ένιωθε κι αυτός. Έτσι πιστεύω. Ο Καβάφης είναι φίλος μου.
Αν το ψάξει κάποιος από επιστημονική πλευρά, ο εγκέφαλος των εσωστρεφών ανθρώπων είναι πολύ διαφορετικός από τον εγκέφαλο των εξωστρεφών. Οι εσωστρεφείς είναι πολύ ευαίσθητοι στην ντοπαμίνη. Η ντοπαμίνη- λίγο απλοϊκά μιλώντας- είναι μια ορμόνη που μας προκαλεί ευχαρίστηση όταν κινούμαστε γρήγορα, όταν διακινδυνεύουμε και ρισκάρουμε, όταν κάνουμε ελεύθερη πτώση ή είμαστε μέσα στο τρενάκι του λούνα παρκ. Οι εσωστρεφείς είναι πολύ ευαίσθητοι σε αυτή την ορμόνη ενώ οι εξωστρεφείς λιγότερο ευαίσθητοι. Αυτό σημαίνει πρακτικά πως οι εξωστρεφείς έχουν ανάγκη από μεγαλύτερη ποσότητα ντοπαμίνης για να νιώσουν χαρά, ενώ οι εσωστρεφείς από πολύ λιγότερη. Δεν αρέσουν σε όλους μας τα γρήγορα τρενάκια του λούνα παρκ ούτε οι σχέσεις και οι καταστάσεις που τους μοιάζουν. Και ενώ εσύ ζητάς όλο και περισσότερη «έξαψη» για να νιώσεις χαρά, εγώ χρειάζομαι πολύ λιγότερη για να φτάσω σε αυτό το σημείο. Και αν πάρω τη δική σου την ποσότητα, θα μου είναι βασανιστικό και δυσβάσταχτο.
Επίσης, η ντοπαμίνη είναι μία από τις ορμόνες που παράγεται στον εγκέφαλό μας, όταν ερωτευόμαστε. Ίσως αυτό να σημαίνει πως οι εσωστρεφείς άνθρωποι τα χάνουν πιο εύκολα με τους μεγάλους έρωτες, πως αυτή η ένταση, εάν είναι αρνητική, μπορεί να γίνει δυσβάσταχτη. Γι’ αυτό και για εκείνους είναι μια κατάσταση πιο επικίνδυνη από ό,τι για τους άλλους ανθρώπους. Ίσως να φοβούνται περισσότερο να μπουν σε αυτή τη διαδικασία, εάν έχουν φάει τα μούτρα τους αρκετές φορές στο παρελθόν. Ίσως. Η επιστήμη δεν έχει ασχοληθεί ακόμα με αυτό το θέμα. Το μόνο σίγουρο είναι πως, αν προτιμάς να μείνεις μέσα μια μέρα για να διαβάσεις ένα βιβλίο ή να κάνεις μαραθώνιο σειρών παρά να βγεις σε πολυσύχναστα μέρη, αυτή είναι μια επιλογή με την οποία δεν τρέχει κάτι κακό και, επίσης, επιδέχεται και επιστημονικής εξήγησης. Το μυαλό σου λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο. Δεν χρειάζεται να ντρέπεσαι γι’ αυτό ούτε να νιώθεις πως είσαι «παράξενος».
Εντεκάμιση πήγε και έφτιαξα να πιω ένα τσάι. Ησύχασαν τα τηλέφωνα. Καθένας περνάει πλέον το βράδυ του με τον τρόπο που αποφάσισε να το περάσει. Και οι γείτονες από πάνω σταμάτησαν να κάνουν ό,τι έκαναν. (Δεν είμαι σίγουρη για το τι έκαναν αλλά μάλλον προετοιμάζονται να γίνουν πρωταθλητές στο τραμπολίνο). Ησυχία. Επιτέλους.
Κάτι που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε είναι πως η εσωστρέφεια και η εξωστρέφεια δεν είναι άσπρο και μαύρο. Κανείς δεν είναι μόνο το ένα ή μόνο το άλλο. Όλοι τείνουμε απλώς προς μία κατεύθυνση και επιλέγουμε ανάλογα με τις συνθήκες.
«Βγες έξω να διασκεδάσεις σαν άνθρωπος. Τι κάθεσαι μέσα όλη μέρα και κοιτάς τους τέσσερις τοίχους;». Μη σε νοιάζει. Είναι πολύ πιθανό να στο λένε για το καλό σου. Χαμογέλασε απλώς. Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν πόση περισσότερη διασκέδαση μπορούν να κρύβουν αυτοί οι «τέσσερις τοίχοι».
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα να σταματήσουν έστω και για λίγο το μυαλό τους για να ηρεμήσουν. Να σταματήσουν να σκέφτονται κάτι συγκεκριμένο, να πάρουν μιαν ανάσα. Να ησυχάσουν. Οι εσωστρεφείς άνθρωποι, δεν την έχουν πάντα αυτή τη δυνατότητα. Άλλη μία διαφορά στον εγκέφαλό τους. Το μυαλό τους δεν «ξεκινάει» και «σταματάει» να δουλεύει κατά βούληση και όταν βρίσκεται «σε ησυχία» παρουσιάζει πολύ περισσότερη δραστηριότητα από την αντίστοιχη των εξωστρεφών ανθρώπων. Γι’ αυτό έχουν περισσότερη ανάγκη να περνούν χρόνο μόνοι τους. Επειδή δεν μπορούν να σταματήσουν εύκολα τη φασαρία, επειδή το μυαλό τους είναι συχνά σαν υπολογιστής με χίλια ταυτόχρονα ανοιγμένα παράθυρα.
Κακά τα ψέματα: Ζούμε σ’ έναν κόσμο εξωστρεφή που υπερισχύουν οι άνθρωποι οι εξωστρεφείς. Και αυτό είναι πασιφανές σε οποιοδήποτε κοινωνικό ή επαγγελματικό περιβάλλον. Θυμάμαι, όμως, συχνά το τραγούδι του James Brown: “This is a man’s world. But it would be nothing, nothing without a woman or a girl”. Έτσι συμβαίνει και με τους εξωστρεφείς και τους εσωστρεφείς ανθρώπους. Αλληλοσυμπληρώνονται. Θέλω και αποφασίζω να πιστέψω.
Να τους αγαπάς αυτούς τους ανθρώπους τους σιωπηλούς με το μυαλό το θορυβώδες. Και αν δε θες να τους αγαπάς, προσπάθησε τουλάχιστον να τους καταλάβεις. Σήμερα δε βγήκα. Έμεινα σπίτι με τον γνωστό φόβο ότι ακόμα μερικοί φίλοι δεν καταλαβαίνουν αυτή μου την επιλογή και θα κουράστηκαν και θα με αφήσουν. Έμεινα σπίτι μόνη μου με όλη την ησυχία που χρειαζόμουν. Και σκέφτηκα. Και διάβασα. Και κοίταξα το ταβάνι. Και είδα σειρές. Και κοίταξα τον τοίχο. Και έγραψα αυτό εδώ. Και πέρασα όμορφα. Και δε νιώθω τύψεις πια γι’ αυτό.
ΥΓ. H Παγκόσμια Ημέρα Εσωστρέφειας (World Introvert Day) καθιερώθηκε το 2011 και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Ιανουαρίου. Αποτελεί μια προσπάθεια να κατανοήσει καλύτερα ο κόσμος τους εσωστρεφείς ανθρώπους και να τους εκτιμήσει για αυτό που είναι. Η εν λόγω προσπάθεια στηρίζεται στην άποψη πως ζούμε σε έναν κόσμο ιδιαιτέρως εξωστρεφή και πως οι εσωστρεφείς άνθρωποι αποτελούν μια παρεξηγημένη μειοψηφία. Αυτό είναι το επίσημο site τους και αυτή είναι σελίδα τους στο Facebook.
Εάν σας άρεσε αυτό το άρθρο, θα χαρώ πολύ εάν το μοιραστείτε με άλλους που θεωρείτε πως μπορεί να τους ενδιαφέρει ή εάν το μοιραστείτε στον τοίχο σας στο Facebook ή μέσω άλλων social media με μία κοινοποίηση/share.
Επίσης, θα χαρώ πολύ να μου λέτε σχόλια και εντυπώσεις κάθε φορά που διαβάζετε κάτι.
Το επόμενο μήνυμα απευθύνεται ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ σε ιδιοκτήτες και διαχειριστές άλλων sites (και όχι σε απλούς χρήστες social media):
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του κειμένου ή μέρους αυτού σε άλλο site/blog (το γνωστό μας copy paste) χωρίς την έγγραφη άδεια του loukini.gr (Λουκία Μητσάκου).
10 σχόλια
Εξαιρετικό άρθρο. Και έχω να συμπληρώσω κάτι. Όχι μόνο δεν νοιώθω “προβληματικός” που είμαι εσωστρεφής (όσο δεν παίρνει) αλλά πιστεύω πως ότι κι αν “αξίζει” πάνω μου έχει χτιστεί από την εσωστρέφεια, κατά τις ατέλειωτες ώρες-μέρες-χρόνια της “μοναξιάς” μου, όπου “έσκυβα” μέσα μου και “έσκαβα” το μέσα μου.
ΥΓ. Δεν ζω μόνος μου, ζω με την οικογένειά μου, δηλαδή την εσωστρεφή γυναίκα μου και τα δύο, επίσης εσωστρεφή λουλουδάκια μας.
Αγαπητή Λουκία,
Αν εισαι πράγματι αυτά που γράφεις, κι αν ήμουν πράγματι ελεύθερος, τότε θε σιγουρα να σ´
ειχα αγαπήσει…
Γεια σου Λουκια, γεια σε όλους όσους άγγιξε το άρθρο σου. Είναι φοβερό αλλό ένα άρθρο σου που μίλησε στη ψυχή μου. Θα το πω ξανά διαβάζοντας το με έκανες και γέλασα αλλά και έκλαψα με δάκρυα σαν και εκείνα που σου ανεβαίνουν στα μάτια όταν αισθάνεσαι ότι κάποιος σε νιώθει και τότε ένα βάρος φεύγει από μέσα σου, όχι από πάνω σου. Σ ευχαριστώ…
Καλησπέρα, Λουκία. Πρώτη φορά διαβάζω άρθρο σου και εξεπλάγην ευχάριστα με το συγκεκριμένο, γιατί σε κάθε παράγραφο (για να μην πω πρόταση) μου δίνονται οι απαντήσεις που δεν έχω μπορέσει να δώσω στους δικούς μου ανθρώπους για το “τι τρέχει με εμένα”. Σε ευχαριστώ που τα εξηγείς τόσο απλά κι ωραία. Καλή συνέχεια!
Το καλύτερο και πιο αληθινό άρθρο που έχω διαβάσει μέχρι τώρα ακριβώς μέσα στη ψυχολογία των εσωστρεφών ανθρώπων.
Μα πως το κάνεις αυτό?Ανατριχιάζω κάθε φορά…Λες και γνωρίζεις κάθε πτυχή της ζωής μου….
Τι όμορφο αυτό που λες! Χαίρομαι πολύ που συμφωνούμε και σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο!
Καλησπερα Λουκια,
Οπως ειπε και η Βασιλικη πιο πριν παρα πολυ ομορφο κειμενο και διαβαζοντας το ηταν σαν να μιλα καποιος για εμενα.
Διαβαζω τα αρθρα σου πολυ καιρο τωρα και με αρκετα απο αυτα που γραφεις μπορω να ταυτιστω. Επισης μου εχουν κρατησει καλη συντροφια τα βραδυα στη σκοπια. Συνεχισε ετσι!
Πολύ όμορφο κείμενο! Λες κ μίλας ΚΑΙ για μένα… Χάρηκα πολύ που γνώρισα άλλη μια εσωστρεφή κοπέλα σ’αυτή την πόλη 🙂
ΥΓ. Διαβάζω καιρό το blog σου αλλά πρώτη φορά αφήνω σχόλιο. Καλή συνέχεια σου εύχομαι! Να μένεις συχνά μέσα να μας γράφεις τόσο ωραία κείμενα!
Ευχαριστώ πάρα πολύ! Χαίρομαι που σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο. Τελικά είμαστε περισσότεροι από όσοι πιστεύαμε. Σε ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια και ελπίζω να τα λέμε! Καλή συνέχεια σε όλα!