Ο έρωτας, η συντροφικότητα, η μετανάστευση, τα γηρατειά, η αίσθηση της φθοράς, ο θάνατος, το πένθος. Και όλα αυτά ταιριασμένα με όμορφο τρόπο με ιστορικά γεγονότα. Ο Ιάπωνας εραστής της Ιζαμπέλ Αλιέντε είναι μια μυθοπλασία που συναντά την ιστορική πραγματικότητα. Η ίδια χαρακτηρίζει το έργο της «ρεαλιστική λογοτεχνία» και αυτός είναι πράγματι είναι ένας πολύ ακριβής χαρακτηρισμός. Μία ιστορία αγάπης μέσα σε ένα πραγματικό ιστορικό πλαίσιο και ένα βασικό ερώτημα: Μπορεί ένας έρωτας να κρατήσει για πάντα;
Έχουμε πει πολλές φορές πως ήταν γραφτό να αγαπηθούμε, ότι αγαπιόμαστε και σε προηγούμενες ζωές και θα συνεχίσουμε να συναντιόμαστε και στο μέλλον. Ή ίσως πάλι να μην υπάρχει παρελθόν ούτε μέλλον κι όλα να γίνονται συγχρόνως στις αμέτρητες διαστάσεις του σύμπαντος. Σ’ αυτή την περίπτωση είμαστε μαζί διαρκώς, για πάντα.
Η ιστορία του βιβλίου εκτυλίσσεται στο «Σπίτι του Κορυδαλλού», ένα ιδιαίτερο γηροκομείο στα περίχωρα του Μπέρκλεϊ που ιδρύθηκε για να φιλοξενήσει ηλικιωμένους με χαμηλά εισοδήματα και προσέλκυσε προοδευτικούς διανοούμενους, οπαδούς του εσωτερισμού και καλλιτέχνες. Έναν αιώνα μετά τη ίδρυσή του, η Ιρίνα Μπαζίλι πιάνει δουλειά στο γηροκομείο, όπου καθήκον της είναι να διευκολύνει τη ζωή των τροφίμων. Η Ιζαμπέλ Αλιέντε μας περιγράφει την πολυτάραχη ζωή της Άλμα.
Έτσι ξαφνικά, χωρίς να καταλάβουμε πώς, φτάσαμε στα εβδομήντα. Δεν είμαστε γέροι επειδή κλείσαμε τα εβδομήντα. Αρχίζουμε να γερνάμε απ’ τη στιγμή που γεννιόμαστε, αλλάζουμε μέρα με τη μέρα, η ζωή είναι μια ακατάπαυστη ροή. Εξελισσόμαστε. Η μόνη διαφορά είναι πως τώρα βρισκόμαστε λίγο πιο κοντά στο θάνατο. Και τι κακό σ’ αυτό; Ο έρωτας και η φιλία δε γερνούν ποτέ.
Το 1939, λίγο προτού εισβάλουν οι ναζί στην Πολωνία, οι γονείς της νεαρής Άλμα τη στέλνουν να ζήσει στην ασφάλεια της έπαυλης των θείων της στο Σαν Φρανσίσκο. Εκεί, κι ενώ τα βαριά σύννεφα του πολέμου έχουν τυλίξει για τα καλά την Ευρώπη, συναντά τον Ιτσιμέι, τον ήσυχο και ευγενικό γιο της οικογένειας του Ιάπωνα κηπουρού. Η σχέση τους ανθίζει σαν λουλούδι, αθέατη από τα μάτια όλων. Μετά την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, οι δυο νέοι χωρίζουν, καθώς οι Ιάπωνες κηρύσσονται εχθροί από το αμερικανικό κράτος και στέλνονται σε στρατόπεδα.
Η Ιρίνα συναντά την ηλικιωμένη πια Άλμα και τον εγγονό της τον Σεθ στο Σπίτι του Κορυδαλλού. Η Ιρίνα και ο Σεθ γίνονται φίλοι και μάρτυρες της αποστολής μυστηριωδών δώρων και επιστολών στην Άλμα από έναν κρυφό αποστολέα.
Ποιος είναι ο αποστολέας των γραμμάτων που λαμβάνει η Άλμα στο σπίτι του Κορυδαλλού; Πού πηγαίνει η ηλικιωμένη Άλμα όταν χάνεται; Ποιος της στέλνει κάθε βδομάδα γαρδένιες;
Μέσα από ένα ταξίδι στις ηπείρους και στις γενιές, η Ιζαμπέλ Αλιέντε ξετυλίγει την ιστορία ενός κρυφού πάθους που άντεξε στον χρόνο και θέτει θέματα ταυτότητας, λύτρωσης, συμφιλίωσης. Ένα μυθιστόρημα-ύμνος στη σταθερή αξία της ανθρώπινης αγάπης σ’ έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει.
Ο «Ιάπωνας εραστής» είναι ένα μυθιστόρημα τρυφερό, με αισιόδοξα μηνύματα, με αλήθειες σχετικά με τον έρωτα και τα γηρατειά. Είναι ένα μυθιστόρημα που μας αφήνει με ένα βασικό συμπέρασμα: «Έχεις μόνο μια ζωή, αλλά αν τη ζήσεις καλά, φτάνει και περισσεύει».
Χάιδεψες τα ονόματα πάνω στη σκούρα πέτρα στο Μνημείο Βετεράνων του Βιετνάμ και μου είπες πως οι πέτρες μιλούν, ότι μπορεί ν’ ακούσει κανείς τις φωνές τους, ότι οι νεκροί είναι παγιδευμένοι μέσα σ’ εκείνον τον τοίχο και μας φωνάζουν, αγανακτισμένοι για τον τρόπο που θυσιάστηκαν. Υπάρχουν πνεύματα παντού, Άλμα, αλλά πιστεύω πως είναι ελεύθερα και δεν κρατούν κακία.
Υπάρχουν πολλοί καλοί άνθρωποι αλλά είναι διακριτικοί. Οι κακοί, από την άλλη, κάνουν πολύ θόρυβο, γι’ αυτούς τους προσέχουμε περισσότερο.
Ξέρεις τι μας βοηθάει περισσότερο στη δυστυχία μας; Το να μιλάμε. Κανένας δεν μπορεί να πορευτεί μόνος του σ’ ετούτο τον κόσμο. Ο πόνος, όταν τον μοιράζεσαι, γίνεται πιο υποφερτός. Όλοι μας κρύβουμε δαίμονες στις σκοτεινές γωνιές της ψυχής μας, αλλά αν τους βγάλουμε στο φως, οι δαίμονες μικραίνουν, αδυνατίζουν, σωπαίνουν και τελικά μας αφήνουν ήσυχους.
Όλοι γεννιόμαστε ευτυχισμένοι. Στον δρόμο η ζωή μας λερώνεται, αλλά μπορούμε να την καθαρίσουμε. Η ευτυχία δεν είναι επιδεικτική ούτε θορυβώδης, όπως η ηδονή ή η χαρά. Είναι σιωπηλή, ήρεμη, απαλή, μια εσωτερική αίσθηση ικανοποίησης που ξεκινάει απ’ την αγάπη για τον ίδιο μας τον εαυτό. Θα έπρεπε να αγαπάς τον εαυτό σου όπως σε αγαπάω εγώ, όπως σε αγαπάνε όλοι όσοι σε ξέρουν.
Το βιβλίο «Ο Ιάπωνας εραστής» της Ιζαμπέλ Αλιέντε κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός (Μετάφραση: Βασιλική Κνήτου)
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του κειμένου ή μέρους αυτού από άλλο site/blog χωρίς την έγγραφη άδεια του loukini.gr (Λουκία Μητσάκου)
