Τι σχέση έχει η ευγνωμοσύνη με την ευτυχία;

Άραγε η ευτυχία φέρνει ευγνωμοσύνη ή μήπως η ευγνωμοσύνη φέρνει ευτυχία;

Είμαι ευγνώμων δεν σημαίνει πως η ζωή μου είναι τέλεια.
Είμαι ευγνώμων δεν σημαίνει πως κάθε ώρα, κάθε μέρα είναι εύκολη.
Είμαι ευγνώμων σημαίνει πως αναγνωρίζω τα καλά που έχω στη ζωή μου, πως έχω τον τρόπο να βλέπω τα όμορφα πράγματα που μου συμβαίνουν και να χαίρομαι γι’ αυτά.
Είμαι ευγνώμων σημαίνει πως απολαμβάνω όλα τα μικρά πράγματα που μου δίνουν χαρά μέσα στη μέρα, όσο «μικρά» ή «ασήμαντα» και αν φαίνονται. Δεν είναι.

Αποφάσισα να σταματήσω να χάνω τις μέρες μου αναζητώντας τη ζωή μου, που έλεγε και ο Λειβαδίτης*.
Συνειδητοποίησα πως οι μέρες μου είναι η ζωή μου.
Αποφάσισα να χαίρομαι κάθε μέρα με τα μικρά πράγματα.
Και κάπως έτσι συνειδητοποίησα πως δεν είναι καθόλου μικρά.

Είμαι ευγνώμων για αυτά που έχω τώρα- για πολλούς ανθρώπους δεν είναι δεδομένα.
Είμαι ευγνώμων για αυτά που έχω τώρα- ούτε για εμένα παλιά ήταν δεδομένα.
Είμαι ευγνώμων ακόμα και αν περνάω δύσκολα- σε αυτά τα δύσκολα έχω τη δύναμη να βρίσκω πολλά μικρά και όμορφα.

Συχνά ξεχνάμε πως αυτά που έχουμε δεν είναι δεδομένα. Συχνά ξεχνάμε πως ακόμα και το γεγονός πως αναπνέουμε δεν είναι καθόλου δεδομένο. Συνηθίζουμε στα καλά που μας συμβαίνουν, συνηθίζουμε στις μικρές καθημερινές πολυτέλειες, συνηθίζουμε στην στήριξη και την αγάπη των ανθρώπων δίπλα μας. Η Ψυχολογία δίνει σε αυτή την κατάσταση το εξής όνομα: Hedonic Adaptation (Ηδονική Προσαρμογή). Συνηθίζουμε σε αυτά τα καλά, τα θεωρούμε δεδομένα και σταματούν να μας δίνουν χαρά. Δεν είναι κρίμα; Ο λόγος που δεν μας δίνουν χαρά είναι επειδή δεν νιώθουμε πια ευγνωμοσύνη.

Επιλέγω να είμαι ευγνώμων γιατί κάνει καλό στην υγεία μου.
Σύμφωνα με τις έρευνες, το αίσθημα της ευγνωμοσύνης βελτιώνει την διάθεση, μειώνει τα επίπεδα στρες στον οργανισμό, δυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, ρίχνει την αρτηριακή πίεση.

Η ευγνωμοσύνη θεραπεύει.
Το αίσθημα της ευγνωμοσύνης κάνει τους ανθρώπους πιο ευτυχισμένους και πιο ευχαριστημένους με τη ζωή τους γενικότερα και τους οδηγεί να κάνουν καλά πράγματα για τους άλλους, να είναι πιο γενναιόδωροι. Είμαι πλέον πεπεισμένη πως δεν φέρνει η ευτυχία την ευγνωμοσύνη αλλά το αντίθετο: η ευγνωμοσύνη φέρνει ευτυχία.

Υπάρχουν δύο επιλογές: Μπορούμε να δούμε τη ζωή ως βάρος ή ως δώρο. Ευγνωμοσύνη σημαίνει ότι επιλέγω συνειδητά να βλέπω τη ζωή ως δώρο.

Είμαι ευγνώμων που ζω και αναπνέω. Γιατί όσο ζω και αναπνέω δεν είναι ποτέ αργά για τίποτα.

Artist Gabriel Moreno

Πρακτικά τι σημαίνει αυτό;
Πώς μπορούμε να εξασκηθούμε στο αίσθημα ευγνωμοσύνης;

Άσκηση:

Μία πολύ καλή πρακτική είναι να κρατάμε ένα ημερολόγιο ευγνωμοσύνης.
Κάθε μέρα (χωρίς εξαίρεση) πριν πέσουμε να κοιμηθούμε, μπορούμε να φτιάχνουμε μια λίστα με πράγματα για τα οποία νιώθουμε ευγνωμοσύνη, με πράγματα που συνέβησαν μέσα στη μέρα και τα απολαύσαμε. Να ξεκινήσουμε με τουλάχιστον 3 πράγματα τη μέρα. Στη συνέχεια, η λίστα θα αυξάνεται από μόνη της, γιατί θα συμβαίνει όλο και πιο εύκολα και αυθόρμητα να νιώθουμε απόλαυση και ευγνωμοσύνη στην καθημερινότητά μας.
Εναλλακτικά, μπορούμε να γράφουμε μία φορά την εβδομάδα. Για παράδειγμα, κάθε Κυριακή.

Τι γράφουμε στη λίστα μας;

Δεν χρειάζεται να συμβεί κάτι μεγάλο, κάτι μακριά από τα συνηθισμένα, κάτι συνταρακτικό. Μπορεί να είναι μια κουβέντα με έναν φίλο, ένα ωραίο ηλιοβασίλεμα, ένα ωραίο φαγητό, μια ωραία βόλτα, οτιδήποτε. Επίσης, μπορούμε να σημειώνουμε στη λίστα μας πράγματα για τα οποία είμαστε ευγνώμονες που αφορούν σε εμάς τους ίδιους (για παράδειγμα είμαι ευγνώμων που έχω υπομονή, που έχω αυτό το ταλέντο, που είμαι ανοιχτός στα συναισθήματά μου, οτιδήποτε).

Πρακτικές συμβουλές:

• Είναι πολύ σημαντικό, αν ξεκινήσουμε να φτιάχνουμε τέτοιες λίστες να είμαστε συνεπείς και να τo κάνουμε κάθε μέρα.
• Όταν γράφουμε, πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και να μιλάμε πολύ συγκεκριμένα. Δεν μας βοηθάει να γράφουμε γενικότητες που δεν πιστεύουμε.
• Οι ψυχολόγοι τονίζουν την μεγάλη σημασία των 40 ημερών στην καθιέρωση μιας συνήθειας: Χρειάζονται, λένε, 20 μέρες για να σπάσουμε μια παλιά συνήθεια και άλλες 20 για να παγιωθεί μια καινούρια. Μπορούμε να κάνουμε αυτό το πείραμα για 40 μέρες ή για δύο μήνες και μετά να δούμε κατά πόσο μας έχει βοηθήσει στη ζωή μας και κατά πόσο έχει αλλάξει τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα και αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις.
• Έρευνες δείχνουν πως τα αποτελέσματα της αίσθησης ευγνωμοσύνης στη ζωή μας μέσω των ασκήσεων ευγνωμοσύνης που αναφέρθηκαν δεν θα γίνουν αντιληπτά πριν κλείσει ένας μήνας. Να έχουμε υπομονή. Να μην απογοητευτούμε εάν δεν νιώσουμε διαφορά αμέσως. Όλα θέλουν τον χρόνο τους.
• Οι ψυχολόγοι μάς προτείνουν να επενδύουμε τα χρήματά μας και τον χρόνο μας σε εμπειρίες και όχι σε καταναλωτικά αγαθά. Οι εμπειρίες μάς κάνουν πιο ευτυχισμένους από τα αντικείμενα και δεν διαρκούν τόσο ώστε να τις συνηθίσουμε και να τις θεωρούμε δεδομένες. Μια βόλτα, ένα ταξίδι, μια συναυλία, η θέα της πόλης από ψηλά, ένα ωραίο ηλιοβασίλεμα, μια εκδρομή, μια εξόρμηση στη φύση, μια έκθεση τέχνης κτλ  είναι μόνο μερικές ιδέες για το ξεκίνημα (η λίστα δεν έχει τέλος). Οι εμπειρίες μάς κάνουν πιο ευτυχισμένους, επίσης, γιατί μπορούμε να τις μοιραστούμε με τους άλλους: να τις αφηγηθούμε, να προσφέρουμε ένα ενδιαφέρον θέμα συζήτησης.
• Παράλληλα με το ημερολόγιο ευγνωμοσύνης, μπορούμε να συνηθίσουμε να εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας λέγοντας “ευχαριστώ” στους ανθρώπους γύρω μας. Να μην θεωρούμε καμία πράξη καλοσύνης δεδομένη.

* «A, έχασα τις μέρες μου αναζητώντας τη ζωή μου.» – Τάσος Λειβαδίτης (Μικρό βιβλίο για μεγάλα όνειρα-1987)

** Περί θετικής σκέψης ο λόγος:

Είμαι ευγνώμων δε σημαίνει πως λέω θετικές σκέψεις που δεν πιστεύω και το σύμπαν θα συνωμοτήσει ώστε να γίνουν πραγματικότητα. Όχι, δεν λειτουργεί με αυτό τον τρόπο. Δεν μπορούμε να ξεγελάσουμε το μυαλό μας με ψέματα.

Επιλέγω να εκφράζω θετικές σκέψεις που ισχύουν, που είναι αλήθεια. Εάν δεν έχω δουλειά ούτε χρήματα για τις καθημερινές μου ανάγκες δεν λέω στον εαυτό μου: «Είμαι πλούσιος και έχω όλα τα χρήματα του κόσμου» και περιμένω να αλλάξει η κατάσταση από μόνη της. Το μυαλό δεν ξεγελιέται. Δεν εννούμε αυτό όταν μιλάμε για θετική σκέψη.

Τι μπορώ να πω που να ισχύει; Για παράδειγμα, λέω: «Είμαι ευγνώμων για τη ζωή που έχω ενώ ταυτόχρονα δημιουργώ τη ζωή που ονειρεύομαι. Είμαι σίγουρος πως έχω τη δύναμη να υπερνικήσω όλα τα εμπόδια και είμαι ευγνώμων για αυτή μου τη δύναμη» (Αυτό είναι ένα τυχαίο παράδειγμα).

Η Λουκία Μητσάκου είναι Σύμβουλος Προσωπικής Ανάπτυξης και απόφοιτος του τμήματος Life Coaching του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Εάν σας άρεσε αυτό το άρθρο, θα χαρώ πολύ εάν το μοιραστείτε με άλλους που θεωρείτε πως μπορεί να τους ενδιαφέρει ή εάν το μοιραστείτε στον τοίχο σας στο Facebook ή μέσω άλλων social media με μία κοινοποίηση/share.

Επίσης, θα χαρώ πολύ να μου λέτε σχόλια και εντυπώσεις κάθε φορά που διαβάζετε κάτι.

Το επόμενο μήνυμα απευθύνεται ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ σε ιδιοκτήτες και διαχειριστές άλλων sites (και όχι σε απλούς χρήστες social media):

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του κειμένου ή μέρους αυτού σε άλλο site/blog (το γνωστό μας copy paste) χωρίς την έγγραφη άδεια του loukini.gr (Λουκία Μητσάκου).

Σκέψου τις ευλογίες του παρόντος, που κάθε άνθρωπος έχει πολλές και όχι τις δυστυχίες του παρελθόντος, που έχουν όλοι οι άνθρωποι μερικές

—Charles Dickens

Τι σε κάνει να νιώθεις σήμερα ευγνωμοσύνη;

Εάν δοκιμάσεις την άσκηση με το ημερολόγιο ευγνωμοσύνης, θα χαρώ πολύ να μου πεις τις εντυπώσεις σου και να μοιραστείς την εμπειρία σου με ένα σχόλιο στο άρθρο ή με ένα μήνυμα.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα (στα αγγλικά) στο περιοδικό Psychology Today