Ας ξεκινήσουμε λέγοντας κάτι πολύ σημαντικό: Τα Έθιμα Ταφής της Hannah Kent είναι από τα καλύτερα βιβλία που έχω διαβάσει τα τελευταία χρόνια. Η 32χρονη συγγραφέας σε αυτό το πρώτο της μυθιστόρημα, δίνει ένα ρεσιτάλ πρωτοεμφανιζόμενου δημιουργού. Μέσα από τις λεπτομερείς περιγραφές του τοπίου της Βορείου Ισλανδίας θέτει στον αναγνώστη πολλά ερωτήματα που τον ακολουθούν από την αρχή έως το τέλος της ανάγνωσης:
Πώς βλέπουμε τον εαυτό μας και πώς μας βλέπουν οι άλλοι; Συμπίπτουν, άραγε, ποτέ αυτές οι δύο εικόνες;
Μέχρι πού είμαστε διατεθειμένοι να φτάσουμε για την αγάπη; Πόσα όρια είμαστε ικανοί να ξεπεράσουμε για τον έρωτα;
Άραγε, τα φαινόμενα απατούν;
Ακόμα κι αν ξερεις τι έχει κάνει ένας άνθρωπος στη ζωή του, δεν θα πει ότι ξέρεις τον ίδιον τον άνθρωπο.
Φωτογραφία: Hannah Kent
Το βιβλίο μάς μεταφέρει σε έναν ελάχιστα γνωστό τόπο: στην Ισλανδία του 19ου αιώνα και μας προβληματίζει σχετικά με τον τρόπο σκέψης των κλειστών κοινωνιών και πόσο απελπιστικό μπορεί να φαντάζει να εξαρτάται η ζωή κάποιου από τον εν λόγω τρόπο σκέψης.
Μαζί κι οι δυο ανέφεραν όσους ήξεραν να ‘χουν πεθάνει ψηλά στα βουνά. Θλιβερή κουβέντα, σκέφτηκε η Μαργκρέτ. Αλλά ήταν κάπως παρήγορο να μιλάει κανείς με δυνατή φωνή για τον θάνατο- λες και μιλώντας για τα πράγματα, ονομάζοντάς τα, μπορούσες να τα εμποδίσεις να μη συμβούν.
Στο εξαιρετικό αυτό μυθιστόρημα, η ιστορία έχει ως εξής: Στη Βόρεια Ισλανδία του 1829 η Agnes Magnúsdóttir καταδικάζεται σε θάνατο για την άγρια δολοφονία δύο ανδρών. Υποχρεώνεται να περάσει το χρόνο μέχρι την εκτέλεσή της στη φάρμα του Jón Jónsson με την οικογένειά του, την γυναίκα του και τις δύο κόρες τους. Η οικογένεια, τρομοκρατημένη που αναγκάζεται να συμβιώσει με μια καταδικασμένη δολοφόνο, αποφεύγει να της μιλήσει. Μόνον ο Tóti, που έχει οριστεί πνευματικός σύμβουλός της έχει επαφή μαζί της, προσπαθώντας να σώσει την ψυχή της. Καθώς περνά ο καιρός και έρχεται ο χειμώνας, οι δουλειές στη φάρμα τους φέρνουν όλους πιο κοντά. Η ιστορία της Agnes ξεδιπλώνεται ενώ αναδύεται και το ερώτημα της πραγματικής ή μη ενοχής της.
Το βιβλίο δεν χαρακτηρίζεται από εκπλήξεις. Χαρακτηρίζεται από σταθερότητα και έναν υπέροχο ρυθμό. Χαρακτηρίζεται από λεπτομερείς περιγραφές. Η συγγραφέας έχει την ικανότητα να δημιουργεί πιστά το τοπίο αλλά και το κλίμα της εποχής και να τοποθετεί επιτυχώς τον αναγνώστη μέσα σε αυτό το σύνολο. Όταν η Χάνα Κεντ περιγράφει το χιόνι και την κακοκαιρία της Ισλανδίας, ο αναγνώστης κρυώνει.
Πώς είναι δυνατόν να θυμηθώ την πρώτη φορά που τον συνάντησα, αφού το χέρι που ένιωσα να ακουμπάει το δικό μου δεν ήταν καλά καλά χέρι; Δεν μπορώ να σκεφτώ τον Νάταν ξένο, όπως ήταν κάποτε για μένα. Μπορώ να θυμηθώ το παρουσιαστικό του, μπορώ να θυμηθώ τον καιρό, το παιχνίδι του φωτός στο αξύριστο πρόσωπό του. Αλλά μου είναι αδύνατον να ξαναβρώ εκείνη την παρθένα στιγμή. Δεν θυμάμαι πώς ήταν όταν δεν τον ήξερα. Δεν μπορώ να διανοηθώ πώς ήταν όταν δεν τον αγαπούσα. Δεν θυμάμαι πώς ήταν, όταν τον κοίταξα και κατάλαβα ότι είχα βρει αυτό που δεν ήξερα ότι λαχταρούσα. Κι ήταν τόσο βαθιά η λαχτάρα μου, τόσο μεγάλη και δυνατή και ικανή να με σπρώξει μέσα στη νύχτα, που τρόμαξα.
Τα Έθιμα Ταφής είναι βασισμένα σε πραγματική ιστορία, που άκουσε η Hannah Kent την περίοδο που ζούσε στην Ισλανδία με ένα πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών.
Φωτογραφία: Hannah Kent
Όπως δηλώνει κι η ίδια στο σημείωμά της: «Πολλά γνωστά γεγονότα από τη ζωή της Άγκνες και στοιχεία επιβεβαιωμένα σχετικά με τους φόνους έχουν χρησιμοποιηθεί σ’ αυτό το μυθιστόρημα. Κάποια περιστατικά τα έχω αντλήσει απευθείας από τις πηγές, κάποια άλλα είναι αληθοφανείς εικασίες και συμπεράσματα δικά μου». Η συγγραφέας σημειώνει πως: «Για το διπλό φονικό στο Ιλουγκάσταντιρ έχουν γραφτεί αρκετά αξιόλογα βιβλία και άρθρα. Αν και εξαιρετικά χρήσιμες όλες αυτές οι δημοσιεύσεις, υιοθετούν απόψεις αντίθετες μεταξύ τους. Κάποιες χαρακτηρίζουν την Άγκνες “απάνθρωπη στρίγκλα, μάγισσα, φόνισσα”. Το μυθιστόρημα ετούτο γράφτηκε για να αποτυπώσει μια πιο διφορούμενη εικόνα αυτής της γυναίκας».
Φωτογραφία: Hannah Kent
Τα Έθιμα Ταφής είναι ένα βιβλίο με το εξαιρετικό χαρακτηριστικό ότι δεν κρίνει τον πρωταγωνιστή του, δεν τα χωρίζει όλα σε άσπρο και μαύρο, σε καλούς και σε κακούς. Αφήνει τον αναγνώστη να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα, χωρίς να κουνάει διδακτικά το δάχτυλο, χωρίς να μας υπαγορεύει τι θα έπρεπε να σκεφτούμε. Η περιγραφή γίνεται με τόση αγάπη και μακριά από κριτική χαρακτήρων και πράξεων, που ο αναγνώστης είναι ελεύθερος να σκεφτεί μόνος του.
Καταλαβαίνεις τι σου λέω, πάτερ; Ή την νομίζεις την αγάπη σταθερή κι αμετάβλητη; Έχεις αγαπήσει ποτέ γυναίκα; Κάποιο πρόσωπο που να το αγαπάς τόσο όσο μισείς τη δύναμη και την εξουσία που έχει απάνω σου;
Η μετάφραση της Μαρίας Αγγελίδου είναι εξαιρετικά προσεγμένη και η ανάγνωση ρέει απολαυστικά.
Το μυθιστόρημα έχει αποσπάσει τα εξής βραβεία: ABIA Literary Fiction Book Of The Year 2014, ABA Nielsen Bookdata Bookseller’s Choice Award 2014, FAW Christina Stead Award 2013, 2014 Indie Awards Debut Fiction Of The Year, Victorian Premier’s Literary Award People’s Choice Award 2014. Ήταν στη βραχεία λίστα για: The Stella Prize 2014, The Baileys Women’s Prize For Fiction 2014, The Victorian Premier’s Prize For Fiction 2014, The ALS Gold Medal 2014, Guardian First Book Award 2013, Nib Waverley Award For Literature 2013.
Φαίνεται πως όποιοι αγαπώ, χάνονται. Πεθαίνουν και μπαίνουν στο χώμα. Κι εγώ μένω μόνη. Ευτυχώς δεν έχει μείνει κανένας να τον αγαπάω. Κανένας δεν έχει μείνει να θάψω.
Η Hannah Kent (Χάνα Κεντ) γεννήθηκε στην Αδελαΐδα της Νότιας Αυστραλίας το 1985. Το πρώτο της μυθιστόρημα, Έθιμα ταφής (2014), έγινε διεθνές best seller και μεταφράστηκε σε 28 γλώσσες. Το δεύτερο μυθιστόρημά της, Οι Καλοί (2017), ήταν στη βραχεία λίστα για το Walter Scott Prize for Historical Fiction, The Indie Book Award for Fiction και το ABIA Literary Fiction Book of the Year. Η Χάνα είναι η συνιδρύτρια και αρχισυντάκτης του λογοτεχνικού περιοδικού Kill Your Darlings της Αυστραλίας.
Το βιβλίο Έθιμα Ταφής της Hannah Kent κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος σε μετάφραση Μαρίας Αγγελίδου (2014).
Τα “Έθιμα Ταφής” θα διηγηθούν την ιστορία της τελευταίας εκτέλεσης στην Ισλανδία και στη μεγάλη οθόνη με πρωταγωνίστρια την Jennifer Lawrence και σε σκηνοθεσία του Ιταλού Luca Guadagnino.
Μπορείτε να διαβάσετε ένα απόσπασμα του βιβλίου πατώντας αυτό το σύνδεσμο.
Εάν σας άρεσε αυτό το άρθρο, θα χαρώ πολύ εάν το μοιραστείτε με άλλους που θεωρείτε πως μπορεί να τους ενδιαφέρει ή εάν το μοιραστείτε στον τοίχο σας στο Facebook ή μέσω άλλων social media με μία κοινοποίηση/share.
Επίσης, θα χαρώ πολύ να μου λέτε σχόλια και εντυπώσεις κάθε φορά που διαβάζετε κάτι.
Το επόμενο μήνυμα απευθύνεται ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ σε ιδιοκτήτες και διαχειριστές άλλων sites (και όχι σε απλούς χρήστες social media):
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του κειμένου ή μέρους αυτού σε άλλο site/blog (το γνωστό μας copy paste) χωρίς την έγγραφη άδεια του loukini.gr (Λουκία Μητσάκου).
